Wij zijn (bijna) de enige diersoort die tongzoent, dus waarom doen we 't eigenlijk?

Laten we eerst een misverstand uit de wereld helpen: tongzoenen is niet een 'gewoon' iets onder de mensheid. Lang werd gedacht dat tongzoenen in 90% van alle culturen voorkwam, maar uit een onderzoek van 2015 bleek dat nog geen 46% deze french kiss kende. Sterker nog, sommige culturen vonden het idee maar smerig. Begrijpelijk ook wel.

Jong geleerd, oud gedaan Maar eh, waar heeft die overige 54% het eigenlijk vandaan? Nou, als we gedragsbioloog Jan van Hooff mogen geloven heeft de tongzoen zich ontwikkeld uit de gewoonte van mens en dier waarbij voedsel voor jonkies wordt voorgekauwd. Dit lijkt nogal op het verschijnsel wat schrijver Eibl-Eibesfeldt benoemde in zijn boek Human Ethology, namelijk 'zoenvoeren'. Hierbij stelt de moeder haar jonkies gerust wanneer er te weinig voedsel is door een beetje speeksel over te brengen in hun mond. Het drukken van lippen op lippen werd dus zo langzaamaan een teken van genegenheid, waarna dit volgens zoölogen nooit meer uit ons gedrag is verdwenen.

Lees ook: It smells like sex: dit is waarom je je vagina ruikt na de seks

In het dierenrijk Hoewel bonobo's de enige diersoorten zijn die ook echt hun tong gebruiken tijdens het zoenen, zou dit zoenvoeren wel een verklaring kunnen zijn van waarom dieren 'zoenachtig' gedrag vertonen. Zo drukken olifanten hun slurf bij elkaar in de bek, en drukken chimpansees regelmatig hun lippen op elkaar. Zou kunnen betekenen dat zoenen toch ergens onderdeel is van de natuur, en in onze genen verstopt zit.

Partnerkeuze Een andere verklaring van waarom we tongetje draaien is om - en dit klinkt goor - elkaars mondflora te ontdekken. We zien het ook in het dierenrijk: dieren komen dichtbij elkaar om signalen en aanwijzingen op te pikken die van belang zijn voor de voortplanting, aldus evolutionair psycholoog Gordon Gallup. Niet raar dus dat wij dit ook doen. Volgens Gallup ontvangen we dan ook veel chemische informatie over de ander tijdens zo'n tongzoen. Denk bijvoorbeeld aan iemands gezondheid: ziekten kunnen een onfrisse adem veroorzaken. Daarnaast lijken vrouwen een voorkeur te hebben voor een geur die genetisch verschilt van hen, omdat zo'n combinatie de kans vergroot op gezond nageslacht. Tijdens een zoen ontvangen zij deze informatie. Naast lekker blijkt het dus ook nog verdraaid handig.

Lees ook: Deze 4 problemen worden het vaakst besproken bij de seksuoloog

Geile bedoening Wanneer de partnerkeuze eenmaal is gemaakt kan tongzoenen ook de onderlinge band versterken, laat seksuoloog Peter Leusink in een artikel van Volkskrant weten. Onze mond bevat veel gevoelszenuwen die ons brein gelukshormonen zoals oxytocine en dopamine laat aanmaken, terwijl het stresshormoon cortisol juist afneemt. Een dosis positiviteit, eigenlijk. We voelen er ook seksuele opwinding van. Leusink: 'Seks begint meestal met zoenen. Vervolgens wordt het zoenen als opwindend ervaren omdat de ervaring is dat er iets leuks op volgt. Zie het als conditionering of een leereffect.'

Tongen geblazen Genoeg theorieën dus, en welke verklaring nou de juiste is laten we even in het midden. Één ding is wel zeker, en dat is dat we het gewoon moeten blijven doen. Niet alleen blijkt het goed voor onze weerstand (we wisselen wel 80 miljoen bacteriën uit, ew), maar het zou ook wonderen doen voor onze tanden en tandvlees. Volgens tandarts Richard Kohsiek spoelt het vele speeksel dat we aanmaken tijdens zo'n zoenpartij makkelijk bacteriën weg, waardoor de kans op plaque en gaatjes minder wordt. Moraal van het verhaal: lekker blijven tongen, dus.