Wel of geen paniek in de tent? Dit betekent de rentestijging op studieschulden voor jou

'Vieze leugenaars zijn het,' klinkt het op X. 'Geen rente, zeiden ze. Geen invloed op je hypotheek, zeiden ze.' Een andere reactie: 'Gaat de 'pechgeneratie' de basisbeurs van de nieuwe generatie betalen? Het begint er wel op te lijken..' Nu is het niet waar dat gezegd is dat over de studielening nooit rente betaald zou hoeven worden - in de kleine lettertjes stond altijd al dat die rente mee kon stijgen met de markt (note to self: altijd de kleine lettertjes lezen) - maar hij werd wel verkocht als 'de goedkoopste lening ooit'. Tja, nu dus niet meer. Nu is de rente op staatsleningen gestegen, wat de overheid weer doorberekent aan studenten. Nu krijg je 2,56 procent op je dak.  Lees ook: Kneiteroud worden? Dit is het geheim van de oudste werkende dokter (101) ter wereld Rentevaste periode Betekent dat dan ook dat je meteen vanaf januari vijf keer zoveel geld kwijt bent aan het aflossen van je lening? Niet per se. Als je aan het aflossen bent, wordt het rentepercentage steeds voor vijf jaar vastgezet. Je zult dus alleen vanaf 2024 die 2,56 procent moeten betalen als je vorige rentevaste periode toevallig in januari 2019 begon en aankomende december is afgelopen. Ben je pas net begonnen met aflossen? Hou er dan rekening mee dat die periode van vijf jaar al ingaat vanaf het begin van de 'aanloopfase'. De aanloopfase begint op de eerste 1 januari na je afstuderen en duurt twee jaar, waarin je nog niets hoeft terug te betalen. Je weet wel, kun je even ademen. Maar als je na die tweejarige aanloopfase begint met aflossen, dan duurt je rentevaste periode dus wel nog maar drie jaar.  Hierbij een voorbeeld, van de DUO-website geplukt, om de boel wat duidelijker te maken.

Anton is in 2015 gestopt met zijn opleiding, zonder diploma. Hij heeft een studieschuld. Daarom is per 2016 zijn aanloopfase gestart.

• Het rentepercentage voor 2016 was 0,01%. Dit percentage is voor 5 jaar vastgezet. Anton heeft dus van januari 2016 tot en met december 2020 0,01% rente over zijn studieschuld.

• Vanaf januari 2021 begint een nieuwe rentevaste periode voor Anton. Het rentepercentage is op dat moment 0,00%. Anton heeft dus vanaf 2021 geen rente over zijn schuld. Dit geldt ook weer voor 5 jaar, tot en met december 2025.

• In 2026 begint de volgende rentevaste periode voor Anton. Vanaf dan geldt voor hem 5 jaar lang het rentepercentage van 2026.

Een goede eerste stap is dan ook om even in te loggen op DUO en te kijken hoe lang jouw rentevaste periode nog duurt. Niet een-, eh, enkelvoudig Heb je daarna meteen de neiging om je bankapp te openen en druk te gaan onderzoeken of je het je kan permitteren om extra af te gaan lossen? Snappen we. Dat is natuurlijk nooit een slecht plan, al helemaal niet als je je bedenkt dat de rente op studieleningen een samengestelde rente is. Dat wil zeggen dat je rente óver rente betaalt. Bij een enkelvoudige rente bereken je steeds rente over het beginbedrag, laten we zeggen: 15.000 ekkies. Als je dan jaarlijks 3 procent rente betaalt, moet je na vijf jaar 0,03 x 15.000 x 5 betalen, wat op 2.250 euro uitkomt. Maar bij een samengestelde rente komt die 3 procent steeds bíj het bedrag en betaal je rente over het totaal. Bij die 15.000 komt in het eerste jaar dan 2.250, in het jaar daarna betaal je rente over het nieuwe totaal van 17.250 euro. Zo wordt het bedrag steeds hoger en ga je steeds meer betalen, tenzij je als een malle gaat aflossen.

Of toch sparen voor dat huis? Toch kunnen er ook een redenen zijn om niet extra af te gaan lossen, bijvoorbeeld omdat je aan het sparen bent voor een huis. 'Het verschilt per situatie wat een verstandige keuze is,' vertelt Renée Lamboo van porterenee.nl - een lifesaver wat betreft financiële kwesties. 'Als je een huis wil kopen zul je contant geld moeten hebben. Als je vol gaat voor het aflossen van je schuld, dan heb je dat waarschijnlijk niet. Dan moet dat huis on hold.' Je kunt er ook voor kiezen om niet te wachten met het aanschaffen van een nieuwe stek, maar realiseer je wel dat een huis een duur geintje is, waarschuwt Renée. 'Er komen altijd meer kosten bij kijken dan je denkt. Vervolgens wil je ook meteen je tuin doen of je zolder isoleren, en raakt die studieschuld steeds verder achterop.' Wachten met extra aflossen in de hoop dat de rente weer omlaag gaat is iets wat Renée in ieder geval afraadt. 'Die rente van 2,56 procent is nog steeds historisch laag. Veel jonge mensen schrikken omdat ze die 0,46 gewend zijn, en dat snap ik heel goed, maar elke econoom zal je vertellen dat het nog steeds een vriendelijke rente is.' Toch blijft het koffiedik kijken. 'Ik zou er niet op rekenen, maar over een tijdje kunnen ze in Den Haag ook zeggen dat ze een deel kwijtschelden en dan heb jij alles al versneld afgelost. Tja, dat blijft een persoonlijke keuze.' Lees ook: Poenpraat: 'Een tas van 800 euro zie ik als een investering' Gewoon beginnen Renée ontvangt veel berichten van mensen die na het nieuws door de bomen het financiële bos niet meer zien, vertelt ze. 'Ik heb zelf een studieschuld van 18.000 euro en ook een schuld op een huis van 40.000 euro gehad en uit ervaring kan ik zeggen: gun jezelf een paar dagen om je koppie te laten hangen, maar daarna is het het beste om een plan te gaan maken.' Zet op een rij wat je situatie is, wat je doelen zijn en welke voorrang hebben, welke bedragen je opzij kan zetten en hoeveel je nu al opzij hebt staan. Dit geeft je weer energie en een gevoel van controle, in plaats van het gevoel dat anderen voor jou bepalen hoe je leven eruit komt te zien. 'Vraag daar vooral hulp bij, maar doe het. In het begin voelt die 10 euro op je boodschappen besparen terwijl er nog een schuld van 40.000 openstaat als water naar de zee dragen, maar je schuld gaat vanzelf zakken. En hoe lekker is het als je straks helemaal geen schuld meer hebt? Misschien denk je nu: dat komt later wel, als ik meer geld heb. Maar dan heb je weer kinderen, een duurder huis of in ieder geval meer kosten. Je kunt beter nu beginnen. Je moet het toch zelf doen.'