De eerste les seksuele voorlichting die je kreeg was een leugen, en dit is waarom

Body & Mind

De eerste les seksuele voorlichting die je kreeg was een leugen, en dit is waarom

Meike van Zandvoort
Door

Meike van Zandvoort

Gepubliceerd op

31 oktober 2023 om 11:00

Bron / Fotografie

beeld Shutterstock

Gepubliceerd op

31 oktober 2023 om 11:00

Bron / Fotografie

beeld Shutterstock

Een bevruchting klinkt bijna als een sprookje. Spermacellen racen heldhaftig tegen elkaar om als eerste aan te komen bij de onbevruchte eicel, die onderdanig wacht op de allersterkste van de groep. Een beetje als een prinses in de toren die wacht totdat de prins haar komt redden. En dat is ook precies wat het is: een sprookje.

Niks van waar dus. Onthoud dit voor als je je kind moet gaan uitleggen hoe baby's worden gemaakt, want in de meeste biologieboeken staat het nog steeds fout. Zei er iemand 'patriarchaat'?

Mannen jagen, vrouwen wachten Kijk, we snappen waar de visie vandaan komt. Deze theorie sluit perfect aan bij het ouderwetse, stereotiepe beeld van het mannelijke en het vrouwelijke. Mannen zijn dominant, doelgericht en moeten 'jagen', vrouwen zijn onderdanig en passief, en wachten om veroverd te worden. Het is de ultieme patriarchale droom, en de jagende spermacel hoort daarbij. Maar dat hier nu minder van waar blijkt is niet gek. We komen steeds vaker achter de gebreken van de patriarchale theorie, net als toen in juli dit jaar bleek dat vrouwen óók jaagden in de oertijd. Niks hele dagen thuisblijven en wachten op de man. Vrouwen zijn niet per definitie passief, duizend jaar geleden niet en nu niet. En verrassing: de eicel dus ook niet.

Zo zit het écht Het klopt dat de staarten van een spermacel zorgen voor enig zwemvermogen, maar daar is alles wel mee gezegd. Sperma wordt namelijk passief getransporteerd, terwijl het door de baarmoeder en door de eileider afreist naar de onbevruchte eicel. Als spermacellen daar zelf naar toe zouden zwemmen, zou de rit een stuk langer duren. Daarbij is er niks vijandigs aan die reis, met competitie die je moet verslaan en wegen die je moet trotseren: het voortplantingsstelsel geeft het sperma kracht om bij de bestemming aan te komen. Lees ook: Dit zijn de drie dingen waar koppels het meest ruzie over maken (en dit kun je eraan doen) Het klopt wel dat hierdoor het slechte sperma er tussenuit wordt gevist, maar dat betekent niet dat de overlevenden dan automatisch de snelste en de sterkste zijn. Het is gewoon willekeurig goed sperma, niets meer en niets minder. De eicel bepaalt Dan komt het het moment suprême: de bevruchting. Sperma zou de onderdanige eicel met kracht penetreren, maar uit een onlangs gepubliceerd onderzoek over de dynamiek tussen de eicel en het omringende sperma, blijkt het tegendeel. De eicel heeft het laatste woord. John Fitzpatrick is een van de auteurs van het onderzoek en universitair hoofddocent aan de Universiteit van Stockholm en legt het uit: 'Menselijke eicellen geven chemicaliën af die sperma naar de onbevruchte eicel lokken. We wilden weten of eieren deze chemische signalen gebruiken om te bepalen welk sperma ze aantrekken.' En volgens het onderzoek is dat waarschijnlijk het geval.

Wetenschappelijk sprookje Deze informatie is trouwens niets nieuws. Dat onze biologie zo werkt is al bekend sinds de jaren zeventig en begin jaren negentig, toen er onderzoeken werden gedaan naar het menselijke voortplantingsproces. Wat je net hebt gelezen, weten wetenschappers dus allang. Toch is dat heldhaftige verhaal van de spermacel de versie die is blijven hangen. Lees ook: Best leuk om te weten: dit is hoe je volgens wetenschappers de liefde van je leven vindt Antropoloog Emily Martin was in 1991 de eerste persoon die mensen erop wees dat het andere koek was. Ze noemde het een 'wetenschappelijk sprookje', en wij sluiten ons aan bij die term. Er is geen sprake van een strijdlustig gevecht tussen spermacellen, met als grand finale de onbevruchte eicel penetreren. Het is eerder alsof twee verloren liefdes elkaar na een lange tijd weer terugvinden. Een sperma- en een eicel, samengebracht door de kracht van het vrouwelijke voortplantingsstelsel. Je zou er bijna een liefdesverhaal over schrijven.

delen
Meike van Zandvoort

Meike van Zandvoort is redacteur bij &C en schrijft omdat ze verder voor geen meter kan rekenen. Ze aait elke kat die ze op straat tegenkomt, koopt het liefst elke dag een nieuw boek en wordt het allergelukkigst van een blauwe lucht.

Meer lezen

Meer van deze auteur