Om iemand te kunnen herkennen, heb ik context nodig

"Floor!" had ze gezegd, met die mengeling van enthousiasme en verbazing die hoort bij een onverwachte ontmoeting met een bekende. Ik had opgekeken van mijn laptop waarachter ik had zitten werken, aan de leestafel in een café in Amsterdam.

Ze keek me aan. Hartelijk. Ik keek haar aan. Volkomen blanco. En terwijl ik wachtte tot de souffleur in mijn hoofd dan eindelijk toch haar naam zou fluisteren, wist ik dat ik reddeloos verloren was, overgeleverd aan de wegtikkende seconden, haar vragende ogen en de stilte die zich tussen ons uitstrekte, met in mijn hoofd slechts het geluid van krekels.

Lang verhaal kort: het was mijn overbuurvrouw. De vrouw die ik bijna dagelijks haar huis uit zie gaan of binnen zie komen. We wonen recht tegenover elkaar in Haarlem. We groeten elkaar. Maken een praatje. Vinden elkaar aardig. Hebben kinderen in dezelfde leeftijdscategorie. Ze heeft me weleens uit de brand geholpen bij zo'n noodgeval waarvoor je nu eenmaal het beste bij buren terecht kan. Kortom, we kennen elkaar heus.

Maar op het moment dat ze zo plotseling voor me stond, in een cafe in Amsterdam, in een andere stad, in een andere context, was het net alsof ik werd geconfronteerd met een puzzelstukje, zonder dat duidelijk was in welke puzzel het zou moeten passen.

Ik heb dit vaker. En het is altijd pijnlijk. Toen een van de beste jeugdvriendinnen van mijn vriend een keer opdook op een feest waar ik haar niet verwachtte, kon ik haar niet meteen plaatsen. Zij riep mijn naam. Vloog me om de hals. En in mijn hoofd loeide ondertussen een alarm - 'oh god, oh god, oh god' - terwijl de archivarissen van mijn geheugen al stommelend en vloekend tussen de stellingkasten door renden, paniekerig zoekend naar de map waarin ik haar 'bestandje' had opgeslagen.

Aan mijn geheugen ligt het niet. Vraag het mijn vrienden, ik onthoud meer dan je lief is. Maar om het kwartje te laten vallen, heb ik context nodig. Een kleurcode. Een zoekterm. Een documentnaam. Een label. Een verhaal. Aan een gezicht heb ik niet genoeg.

Volgens mijn vriend komt het doordat ik niet in beeld denk, maar in verhalen.

Vraag me naar dat ene verhaal van die oud-collega die járen geleden naar Ibiza was verhuisd om een sieradenlijn op te zetten, waarna ze toch failliet ging om uiteindelijk een glutenvrije bakkerij te openen in Gremmelerweerd, en ik lepel het zo voor je op. Inclusief de naam van de sieradenlijn waarschijnlijk. En van de bakkerij.

Vraag me hoe de gevel van mijn eigen huis eruit ziet en ik heb geen idee.

Ik troost me maar met de gedachte dat er ongetwijfeld meer 'contextkenners' en 'verhaaldenkers' zijn zoals ik. Misschien kunnen we een paar keer per jaar bij elkaar komen voor tips, cursussen en moral support. Ik zal je met open armen verwelkomen. Als je er steeds maar even bij zegt wie je ook alweer was.