Sandra (38): 'Ik kocht een café met verlies en bleef, lang verhaal kort, met een schuld van 100.000 euro achter. Ik was pas 23 jaar. Jarenlang durfde ik niet over mijn schuld te praten. Ik schaamde me ervoor, leefde stiekem in armoede. Onnodig, achteraf, want in Nederland leven heel veel mensen met schulden. Kleine, maar ook grote, problematische schulden.'

'Na twaalf jaar streng op de kleintjes letten en hard werken had ik alles afgelost. Ik schreef er een boek over: Schone lei – krachtige verhalen en concrete tips om uit de geldzorgen te komen. Mensen kunnen via mijn site doneren zodat ik het boek kan uitdelen aan mensen en organisaties die het niet kunnen betalen. Want als je geldstress hebt, heb je geen geld voor een boek.'

'Inmiddels doe ik weer leuke dingen, ga ik uit eten. Maar ik smijt niet onnodig geld over de balk. Zeker nu we in een tijd leven met inflatie en gasprijzen die de pan uit rijzen. Ik ben mijn zuinige leventje gewend. Voel me goed bij budgetteren, bezuinigen en overzicht. Op zondag blader ik nog steeds de reclamefolders door. Ik kijk wat in de aanbieding is en maak op basis daarvan een weekmenu. Soms doe ik met een vriendin boodschappen en maken we er een spel van: wie het minst afrekent heeft gewonnen. Shampoo koop ik niet wanneer ik het nodig heb, maar wanneer er een actie is. Ik doe weekboodschappen, dat scheelt een hoop vergeleken met mensen die dagelijks in de supermarkt staan.'

'Ik bespaar een paar honderd euro per maand door alle bezuinigingen die ik doe. Ik snij alle fruit en groenten, ook uien en knoflook, en vries ze in. Dat scheelt tijd en zo bederft het niet. Ik ben lid van Facebook-groepen waarin dingen worden geruild of gratis worden weggegeven. Ook check ik altijd de salesrekken in winkels en scoorde zo een bank in de koopjeshoek van Ikea voor maar 100 euro. Toen ik in de schulden zat, had ik alle abonnementen opgezegd. Nu heb ik er een paar, maar alleen de noodzakelijke. Mensen hebben soms geen idee waarop ze allemaal geabonneerd zijn. Dat had ik ook. Sommigen zijn zelfs dubbel verzekerd zonder dat ze het weten. Dan zit een deel van de reisverzekering in de zorgverzekering en betaal je dubbele lasten.'

'Bezuinigen begint bij je verdiepen in je uitgaven, bewustwording en overzicht. Kijk gewoon eens rond in je huis. Waarop kun je besparen? Er zijn ook energiecoaches die je kunnen helpen. Of ga naar je gemeente toe, die bieden ook hulp. Voor elektra heb ik een daltarief afgesloten. Dat houdt in dat ik minder betaal voor elektra in de avonduren en in het weekend. Ik doe vaker een lamp uit en een kaars aan. Ik doe zout bij waxinelichtjes zodat ze langer branden. Stekkers haal ik altijd uit het stopcontact, je betaalt namelijk ook voor slapende stroom. Door de stekker uit apparaten als je waterkoker en koffiezetapparaat te halen bespaar ik zo’n 60 euro per jaar. Dat klinkt weinig, maar alles bij elkaar opgeteld heb ik in twaalf jaar tijd een ton kunnen ophoesten. Op de kleintjes letten heeft een groots effect. Ik kan het weten.'

Ultieme bespaartip: ‘Kennis is macht. Verdiep je in manieren om te besparen en weet wat je inkomsten en uitgaven zijn.’