'Dit is echt wat voor jou,' zegt mijn vriend terwijl hij zijn telefoon onder mijn neus drukt. Op zijn scherm lees ik een artikel over de app You're Cancelled. Deze app helpt je afspraken afzeggen. Heb je in een goede bui afgesproken met een vriendin, maar kan geen vezel in je lijf zich er meer toe zetten nu de afspraak nadert? Deze app is je redder in nood, lees ik. Je geeft aan dat je wil cancellen en als je vriendin dat ook doet, verschijnt de blijde boodschap: 'Congratulations! You're cancelled.' Cancelt je vriendin niet? Dan komt ze er nooit achter dat jij dit wél wilde. En ja, dan moet je dus wel op komen draven.

Ik vind deze uitvinding behoorlijk geniaal. Waarom? Omdat ik heel graag dingen afzeg. Niet dat ik mijn vriendinnen niet graag zie, maar soms overvalt mij een vlaag van verstandsverbijstering en denk ik ineens dat ik heel extravert ben. Dan spreek ik allerlei dingen af met allerlei mensen. In het ergste geval zijn dat ook nog wilde dingen, zoals de hele nacht uitgaan of een of ander gekkig sportklasje uitproberen. Dingen die ik helemaal niet wil. Op de dag dat het moet plaatsvinden ga ik nog liever mijn doucheputje ontstoppen dan naar die afspraak.

Lees ook: Chantal over prikkels: 'Als ik voortdurend prikkels zou vermijden, zou ik het leven minder leuk vinden'

Mijn vriend weet dat ik zo ben en noemt mij vaak een oma. Het is waar, ik ben een tachtiger in het lichaam van een dertigjarige. Op zaterdagavond lig ik vaker op de bank te vegeteren met een boek en een cola zonder prik, dan dat ik naar een feestje ga. Een van mijn favoriete dingen om te zeggen is 'Ik ben overprikkeld', bijvoorbeeld als ik een drukke werkweek heb gehad of als ik, godbetert, wel een keer naar een feestje ben geweest. Ik neem dan gerust een paar dagen om bij te komen en – jawel – even te ontprikkelen.

Slow living Iemand die ook niet houdt van te veel prikkels is Marise. Twee jaar geleden koos ze voor een leven met minder prikkels. 'Ik had een fulltimebaan bij een jong, hip marketing- bureau. Werkborrels en -feestjes waren er aan de lopende band. Dat vond ik af en toe best vermoeiend, want ik had ook nog een sociaal leven buiten mijn collega's, maar nee zeggen durfde ik niet. Mijn avonden en weekenden zaten vaak helemaal vol en ik dwong mezelf ook om vier keer per week naar de sportschool te gaan. Zo'n massale sportschool met keiharde muziek. Kortom: ik had weinig rust en was niet vaak alleen.

Het brak me op. Ik kreeg last van overspanningsverschijnselen, maar had niet gelijk door wat de oorzaak was. Tot de klachten zo erg werden dat ik thuis kwam te zitten. Wekenlang deed ik niks anders dan wandelen, lezen en nadenken: de ultieme manier van ontprikkelen. Daar knapte ik zo van op, dat ik wist dat ik het roer om moest gooien.' Marise ging weg bij haar werkgever en werkt nu als zzp'er vanuit huis. Ze is niet meer in die drukke sportschool of op feestjes te vinden, ze besteedt haar tijd liever in de natuur: 'Ik streef naar een prikkelarm leven. Je zou het slow living kunnen noemen. Natuurlijk heb ik ook weleens drukke periodes, aan sommige afspraken ontkom je nu eenmaal niet. Na zo'n periode vind ik het fijn om het land een tijdje te ontvluchten, bijvoorbeeld door een retraite te boeken. Dan kom ik weer helemaal tot rust.'

Lees ook: Als je deze 1 minuut-ademhalingsoefening doet weet je of je gestrest bent (of niet)

Termen als 'overprikkeling', 'slow living' en 'retraite': je leest ze hier vast niet voor het eerst. De laatste jaren zeggen mensen steeds vaker overprikkeld te zijn en daar maatregelen tegen te nemen. Veel meer dan, pak 'm beet, tien jaar geleden. Niet gek, want het aantal mensen met een burn-out rijst de pan uit, zo blijkt uit cijfers van TNO (de Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek). Tijdens hun onderzoek in 2022 gaf 29 procent van de jonge, hoogopgeleide vrouwen aan burn-outklachten te ervaren. In 2020 was dit nog 25 procent. Als je zelf nog nooit last hebt gehad van dergelijke klachten, dan ken je wel iemand die met een burn-out thuis is komen te zitten.

Zijn we bang geworden voor prikkels? Ruilen we massaal feestjes, drukte en gezelligheid in voor het leven als monnik, uit angst om overspannen te raken? Of kunnen we écht niet zo veel prikkels aan? Ineens vraag ik me af of er wel echt een tachtigjarige in mij huist. Of heb ik stiekem ook een beetje prikkelfobie?

Tara vroeg het aan Monique Thoonsen, expert op gebied van prikkelverwerking. Benieuwd wat zij over het onderwerp te zeggen heeft, maar ook wat de oprichter van Burn Out Poli over prikkels zegt? Je leest het hele verhaal in &C's meinummer 'Prikkels zijn prima' dat nu in de winkels ligt, of haal 'm vast hier: