Het was maar een grapje: niks irritanter dan onderschat worden omdat je een vrouw bent

Body & Mind

Het was maar een grapje: niks irritanter dan onderschat worden omdat je een vrouw bent

Cilla Peters
Door

Cilla Peters

Gepubliceerd op

6 maart 2023 om 20:00

Bron / Fotografie

beeld Tom ten Seldam

Gepubliceerd op

6 maart 2023 om 20:00

Bron / Fotografie

beeld Tom ten Seldam

Wie ooit een seksistische opmerking voor z’n voeten kreeg, weet: niks irritanter dan onderschat of gekleineerd worden omdat je een vrouw bent. Tijd om daar iets aan te doen.

Laatst hadden wij thuis last van wifiproblemen: steeds als mijn vriend en ik tegelijk op internet zaten, haperde bij een van de twee de verbinding. Ik was als meest technische van ons twee de aangewezene om dit probleem op te lossen, dus ik probeerde van alles: de router opnieuw opstarten, de router verplaatsen, de deur van de meterkast openlaten voor betere verbinding. Maar dat alles met nul effect, de wifi bleef kut. Mijn vriend heeft de ballen verstand van alles met een draad, dus zijn aandeel in het oplossen van dit wereldprobleem was de monteur bellen.

Twee dagen later stond hij op de stoep, die monteur. Ondanks dat ik hem een uitgebreide probleemanalyse voorschotelde – ik had er nog net het SWOT-model niet op losgelaten – bleef hij zijn vragen over coaxaansluitingen en internetkabels aan mijn vriend stellen. Je snapt: die gooide er steeds een 'Eh, dat weet mijn vriendin' uit en ik gaf antwoord op de vragen van de monteur.

Maar de wifimaker was hardleers, want no way José dat-ie z’n vragen nu ineens wel tot mij ging richten. En het erge is: ik denk niet eens dat deze man dat expres deed. Hij was namelijk gewoon aardig, beleefd en behulpzaam. Maar hij zag een man, associeert mannen met alles wat technisch inzicht vereist en dacht: hem moet ik hebben voor al mijn vragen.

Het is een typisch voorbeeld van alledaags seksisme gericht op vrouwen. Of zoals Margriet van Heesch, cultuurwetenschapper die gespecialiseerd is in onder andere ongelijkheid en gender, zegt: een typisch voorbeeld van dat ons aangeleerd is hoe een man of vrouw hoort te zijn.

Mannen kunnen niet koken Dat zit hem bijvoorbeeld in de films die we kijken: in de meeste Hollywood-, kinder- en tekenfilms spelen vrouwen een ondergeschikte rol. Ze halen de bechdeltest vaak niet: een test die aan de hand van drie criteria de representatie van vrouwen in films meet. Die criteria zijn als volgt: 1) in de film spelen minstens twee vrouwen een personage met een naam – geen figurant dus, 2) die met elkaar praten, 3) over iets anders dan een man. Uit recent onderzoek blijkt dat in 2019 iets minder dan de helft van de films (49,6 procent) de test haalt.

'Mede daardoor ontstaan allemaal aannames en stereotyperingen over welke eigenschappen bij een vrouw horen,' zegt Van Heesch. 'Een vrouw kan niet vechten, daar heeft ze een man voor nodig. Een vrouw kan koken, een man niet. Vaders zijn onhandig met kinderen, moeders weten instinctief wat ze moeten doen. Dat beeld wordt door zulke films, maar ook door de loonkloof en het ouderschapsverlof dat voorheen voor mannen minder was dan voor vrouwen, in stand gehouden.'

Die laatste twee, de loon- en zorgkloof, zijn makkelijker te herkennen volgens Van Heesch: die ongelijkheid is feitelijk, staat zelfs op papier. Op symbolisch seksisme, dat wat in alledaagse gesprekken gebeurt, kun je moeilijker de vinger leggen. Zoals bij Stephanie (37): zij kocht een auto en nam haar zwager mee. Puur praktisch: ze had namelijk nog geen auto, duh, en iemand moest haar afzetten. Dat was ook voor de verkoper duidelijk, maar toch legde hij Stephanies zwager uit waar de cruisecontrolknop zit en welke motorolie er in de auto gaat. Vet irritant.

Ander voorbeeld: Britt (21) werkt als planner bij een transportbedrijf en heeft regelmatig contact met klanten over de lading van containers. Laatst had ze een klant aan de lijn met een vraag, maar eerst wilde hij zeker weten of hij wel echt met de planning belde. (Een vrouw aan de lijn? Even checken of het niet de secretaresse is!!!) Spoiler: ja, Britt is echt van de planning. Toch vertrouwde de klant het niet helemaal, want hij vroeg of Britt hem kon doorverbinden met haar (mannelijke) collega. Ze vroeg hem wat zijn vraag was, maar hij antwoordde met: 'Daar weet jij denk ik geen antwoord op.' In het kader van dan-toch-lekker-niet, verbond Britt hem door. Na het gesprek zei ook haar collega: jup, dit had jij net zo goed kunnen beantwoorden. De klant wilde namelijk iets weten over de richtlijnen van een product in een bepaalde container. En laat dat nou net zijn waar Britt zich veertig uur per week mee bezighoudt.

Britt, Stephanie en ik hebben iets met elkaar gemeen: alle drie zeiden we niks van de seksistische opmerking of behandeling. Mijn vriend en ik zeiden achteraf wel dat we het vet irritant vonden dat de wififikser zich steeds tot hem richtte, maar op het moment zelf deden we daar niks aan. Stephanie en haar zwager rolden ook wel even met hun ogen naar elkaar, maar de garagehouder duidelijk maken dat deze informatie alleen voor Stephanie relevant was? Nope. Britt en haar collega’s vonden het allemaal bloedirritant dat deze man zijn vraag per se aan een andere man wilde stellen, maar hem confronteren met deze prehistorische mentaliteit? Niemand deed het.

En is het überhaupt wel zo handig om er iets van te zeggen?

Dat lees je in het hele verhaal, nu in &C's maart-editie

6 ,95

delen
Cilla Peters

Cilla Peters (1996) is de enige Fries op de &C-redactie (#prayforcilla) en zelfbenoemd kattenfluisteraar. Eet mergpijpen op zeer specifieke manier (eerst de chocola, dan de onderkant, daarna de vulling en als laatste de marsepein) en is gek op zinnen tussen haakjes zetten. (Maar dat had je vast al gemerkt.)

Wil je ook lezen

Meer van deze auteur