Tara (40) kreeg 3 keer kanker in 10 jaar: 'Als het terugkomt, kan ik het nog eens'

'Heeft u er pijn aan?' Dat heb ik niet. 'Ga maar even staan en buig maar voorover.' Ik doe wat hij vraagt. Hulpeloos bungelen mijn borsten in de lucht. De dokter doet een pas naar achteren en bekijkt ze, alsof hij checkt of ze waterpas hangen. 'Kijk,' legt hij uit, terwijl hij wijst naar de zijkant van mijn borst, 'wanneer het iets kwaadaardigs zou zijn, zou er een deukje zichtbaar zijn op de plek waar u de knobbel voelt. Bovendien kan ik het plekje eenvoudig tussen mijn vingers pakken, wat erop wijst dat het niet met de verschillende weefsellagen is vergroeid. Een tumor doet dat wel.' Ik druk mijn kin tegen mijn borst, om de plek waar zijn vinger wijst te kunnen zien. Daar zit inderdaad geen deukje. 'U mag u weer aankleden.' Hij trekt het gordijntje dicht. Er valt een stilte als hij een kort verslag van zijn bevindingen uitwerkt op de computer. 'Nogmaals, er is niets om u zorgen over te maken. Houd het even goed in de gaten de komende weken, mocht u voelen dat er iets verandert, trek dan gerust aan de bel.' Ik krijg een laatste slap handje ten teken van afscheid en hij houdt de deur voor me open.

Bovenstaande passage komt uit het boek van Tara Kant.

Tara: 'Rond Pasen 2012 voelde mijn vriend een knobbeltje in mijn borst. Ik dacht zelf: het zal wel meevallen. De huisarts in opleiding (uit het boekfragment, red.) vond het ook niet zorgwekkend toen ik het uiteindelijk toch liet checken. Toen ik buiten stond, zat het me toch niet lekker. Een mammografie volgde. Toen een echo. En een biopt. Dat was al veelzeggend. Toch probeerde ik mezelf nog te overtuigen dat dit niks betekende. Ik sportte veel, rookte niet, dronk nauwelijks: ik behoorde niet tot een risicocategorie.

Een dag voor de oorspronkelijke dag van de uitslag werd ik gebeld of ik diezelfde middag al kon komen. De mammachirurg liep binnen, een vrouw in normale kleding – een verpleegkundige ernaast. 'Ik heb geen goed nieuws, mevrouw Kant. Het is borstkanker.' Ik heb heel hard gehuild, en bleef me daar vervolgens voor verontschuldigen.'

Overgang en eitjes 'Na twee weken onderzoeken bleek ik een hormoongevoelige variant te hebben. Dat betekent dat je eigen hormonen de kanker voeden. Ik was 28 en onder de 35 werd er in die tijd geen risico genomen: een borstamputatie was onontkomelijk. Na onderzoek van het weefsel volgde chemo en hormoontherapie. Ik wist niks van borstkanker. Had nog nooit eerder iemand in mijn omgeving gehad die ermee te maken had gehad. Ik moest nadenken over de overgang en eitjes invriezen voor als ik later nog kinderen zou willen. Dat zou de kankerbehandeling een of twee maanden uitstellen. 'Die tijd heb je', zeiden de specialisten. Maar mijn vriend en ik hadden geen kinderwens en besloten dat niet te doen. Zonder twijfel.'

Kankervrije zone 'Ik probeerde zo lang mogelijk vast te houden aan een normaal leven. Werk was mijn uitlaatklep. Dat moest mijn kankervrije zone blijven. En dat lukte in het begin best aardig. Tussen de chemo's door wist ik nog aardig wat werk te verzetten. Ik had een fijne werkgever en mijn directe collega's waren vriendinnen. Er zat nul druk op. Wat ook hielp: ik bleek goed in operaties ondergaan, want ik herstelde telkens snel. Anderhalve week na de borstamputatie ging ik al wat uurtjes aan het werk.'

Kort haar op de huishoudbeurs 'Mijn eerste vraag was: word ik kaal? Daar had ik veel stress van. Toen ik de eerst losse plukken in mijn borstel vond, heb ik het maar meteen afgeschoren. Behalve mijn familie en vriendinnen heeft vrijwel niemand me zonder pruik gezien. Toch heb ik nog nooit zo veel complimentjes gehad als met mijn ultakorte haar. De eerste keer dat ik dat liet zien was toen ik voor werk naar de Huishoudbeurs moest. Ik werd overladen met complimenten. Verschrikkelijk waren later de gekke tussenlengtes toen het weer begon te groeien. Ik kon net weer een ministaartje maken, toen ik in 2015 opnieuw kanker kreeg. Dit keer kon ik een cold cap gebruiken. Deze ijsmuts koelt de hoofdhuid tijdens de chemo's en verkleint de kans op haaruitval. Daardoor duurde de chemobehandeling wel tweeënhalf uur in plaats van een halfuur. Het was een extreme beproeving, soms zat ik die hele tweeënhalf uur te kotsen. Wat hielp was foto's kijken van mezelf met die verschrikkelijke tussenlengte haren. Ik vond mezelf soms stom dat ik mijn uiterlijk zo belangrijk vond. Maar ik haalde kracht uit er nog een beetje leuk uitzien. En ik voelde een niet te beheersen drang om niet wéér de zichtbare kankerpatiënt te zijn. Die tussenlengte symboliseerde dat voor mij onder andere, dus er zat toch wel meer achter. Op die manier hield ik die twaalf behandelingen vol. Ik heb ook een mindfullcoach geprobeerd die me hielp mijn ademhaling te reguleren door de pijn te visualiseren en te mediteren. Dat hielp iets, maar ik vond het wat te zweverig. Maar het is gelukt, mijn haar viel dit keer niet uit.'

Een gebotoxte anus 'Na de allereerste chemo's was zo'n beetje alles aan mijn lijf kapot: van mond tot kont. Veel genas, behalve de boel daar beneden. Overal had ik kloven. Rondom mijn anus zelfs hele sneeën. In het ziekenhuis waren er twee opties: de kringspier een stukje insnijden met kans op een beetje incontinentie, waardoor je makkelijker scheetjes laat lopen. Of het alternatief: botox. Met 60 tot 80 procent kans van slagen, maar zonder risico's. Keuze snel gemaakt. Toen ik daar lag met mijn billen in de lucht en de felle lamp erop zei ik tegen mijn vaste mammachirurg: 'Zo, nu hebben we echt geen geheimen meer voor elkaar, hè?' Twee weken na de botoxinjecties waren de sneeën genezen. Ik heb er nooit meer last van gehad.' 'U moet weer gaan leven' 'In 2014 kreeg ik infecties aan mijn prothese. Twee maanden later werd het erger. En weer twee maanden later voelde ik een knobbel in mijn oksel. Het bleken er twee. De echo en biopt waren goed, de latere controles ook. En omdat tussendoor de prothese was verwisseld, wees alles eerder op een vergrote lymfe. Tijdens een reguliere controle zei ik mijn toenmalige oncoloog dat ik de knobbel toch nog voelde. Haar antwoord: 'We hebben het goed onderzocht. Niet continu alle medische uitslagen in twijfel gaan trekken. U moet gewoon weer gaan léven, mevrouw Kant.' Een halfjaar later kwam de uitslag alsnog: toch weer kanker. Boos over de eerdere uitspraak van de oncoloog was ik niet, want niets wees er toen op dat het terug zou zijn. Wel zat de toon me dwars en ik vroeg om een andere oncoloog. Bij de tweede keer kanker wist ik: dit kan dus altijd terugkomen. Ik was minder emotioneel, eerder gelaten. Ik luisterde veel naar het nummer 'Zo stil in mij'. Aan het begin was ik mijn vechtlust een beetje kwijt. Die kwam pas terug toen het behandelplan er was. Deze tweede keer bestond uit een operatie, zware chemo en bestraling. Tijdens de operatie bleek meer tumorweefsel achtergebleven na de chemo, dan de scan had doen geloven. Er werden 24 klieren verwijderd, waarvan in zes uitzaaiingen werden gevonden. De bestraling er meteen achteraan was een risico en gaf kans op lymfoedeem en veel pijn. Maar het niet doen, was geen optie. Mijn kanker was zo agressief. De artsen zeiden: 'We hebben weinig praktijkgevallen die op jou lijken. Zo jong en dan ook nog eens dwars door de hormoonkuur heen.'

Levensverziekende pijn 'Lymfoedeem is me bespaard gebleven. Die vele pijn niet. Dat heeft mijn leven aardig verziekt. Niet dat ik een seconde spijt heb gehad van de beslissing om meteen te bestralen. Dat voelde als echt nodig. Drie maanden na de bestraling kreeg ik voor het eerst last van mijn arm. Ik dacht aan spierpijn van al het zwemmen op vakantie. Maar de pijn werd op mijn werk erger en concentreerde zich voornamelijk in mijn schouder, daarnaast in mijn arm, nek en ribben. Sporten lukte ook niet meer en al gauw kon ik geen boodschappentas meer tillen. Ik kwam in de ziektewet en werkte halve dagen tot ook dat te veel werd. Ik probeerde alles. Fysio, manuele therapie, osteopaat, schouderspecialist, zwemmen, wietolie. Niets hielp. Zuurstoftherapie: ook nog geprobeerd. Daar werd het alleen maar erger van. Mijn laatste strohalm was de Pijnpoli, want medicatie had ik zo lang mogelijk uitgesteld. Negen maanden kreeg ik allerlei medicijncocktails. Hielp ook niet. Toen ben ik in 2017 afgekeurd.'

Ooievaars in nieuwbouwwijken 'Werk was altijd erg belangrijk voor me, ik miste het enorm. Ons nieuwbouwwijkje vol ooievaars in de tuinen en mensen die om 8.00 uur naar werk gingen, paste niet meer. Er moest wat nieuws komen om het gemis op te vullen. Dat werd Boedapest, waar mijn vriend en ik al vaak kwamen. We kregen via familie de kans er wat vastgoed te kopen. Na de nodige verbouwingen konden we dat verhuren voor wat extra inkomsten. Ons huis in Nederland verkochten we en we kochten er een vakantiehuisje voor terug dat we ook deels verhuren. Verhuizen naar Boedapest heeft mijn leven gered. Het leven in de stad is beter doordat ik niet constant geconfronteerd wordt met het standaardritme.'

Wéér kanker 'Te midden van de verhuizers en voor mijn gevoel tienduizend dozen, kreeg ik in 2018 een telefoontje van de dermatoloog. Een eerder weggehaald plekje bleek toch niet onschuldig te zijn, maar een melanoom. Weer kanker. Gelukkig dit keer geen chemo's of bestraling. Alleen een extra operatie om een groter deel rondom het eerder weggehaalde weefsel weg te snijden. Maar wel had ik nu dus kanker gehad in 2012, 2015 en 2018. Telkens drie jaar ertussen. Niet zo gek dus dat 2021 by far de engste controle ooit was. Ik was erg gespannen, net als veel vrienden en familie. Maar voor het eerst was de uitslag goed. Ik weet dat het nog een keer kan gebeuren, maar ik wil niet in angst leven. En gelukkig heb ik die ook niet meer. Als het nog een keer komt, kom ik gewoon nog een keer de behandelingen door, denk ik maar. De pijn is iets waarmee ik moet dealen. Het beperkt me bij alles. Dat is heel kut en niet iets waar ik stoer over wil doen. Het is vaak hels en toch loop ik mezelf volledig voorbij. Tien minuten achter de computer is soms de max. Sporten kan ik helemaal vergeten, maar wandelen gaat wel. Ik weet precies aan welke kant ik moet zitten om niet verkrampt te raken. Alles moet met mate en daar ben ik slecht in. Maar somber stemt het me niet. Ik geniet enorm van het leven. Voor alles wat stopt, komt wat nieuws terug. Bezig zijn met mijn boek maakt me bijvoorbeeld intens gelukkig. En via het Instagramaccount @words.by.tara deel ik mijn eigen gedichtjes.'

Vertragen en verbinden 'Mijn vriend en ik zijn al 20 jaar samen. Onze omgeving kent ons als de op elkaar ingespeelde jut en jul die nooit ruzie hadden. Maar de kanker maakt dingen tussen hem en mij ook ontzettend ingewikkeld. Hij remt me af als ik te veel doe, daar word ik heel kwaad om. Ik vul mijn dagen nu met wandelen met de hond, met mijn boek bezig zijn, boodschappen doen, langs bij een vriendinnetje, de aannemers te woord staan in het Hongaars. Ik snak naar een normaal leven met normaal ritme. Juist omdat ik werken zo mis. Mijn vriend staat er precies omgekeerd in. Waarom zou je nog een ritme willen? Geniet gewoon. Vorig jaar waren we acht maanden in therapie bij een medisch psycholoog. De codewoorden waren vertragen en verbinden. Dat laatste lukt nu beter, het heeft wel geholpen.'

Open en rauw 'Ik ben al heel lang bezig met een boek, dat nu eindelijk uit is. Op een gegeven moment kwam ik in contact met een literair agent die onder de indruk was van het manuscript. Samen hebben we wat uitgeverijen aangeschreven, maar dat liep op niets uit. 'Ze hadden al wat in het thema.' Afgelopen januari kwam, een paar maanden nadat ik met medicatie gestopt was, mijn cyclus weer op gang. Ik voelde me als herboren. Ik ga niet langer wachten dacht ik, aan een tweede ronde aanschrijven ben je zo weer een paar maanden kwijt, ik geef het gewoon zelf uit. Of eigenlijk: mijn man. Hij is een uitgeverij gestart. Gehecht is mijn eigen verhaal, gegoten in een roman. Ik geef me maximaal bloot in het boek, van verloren slangetjes in mijn kont tot relatieproblemen, dus ik vind het best spannend dat iedereen het nu kan lezen. Toch was het geen optie om niet all in te gaan. Ik doe het goed of ik doe het niet. Daardoor kan het voor sommige mensen misschien wat rauw zijn, maar ik deel ook de leuke dingen. Er waren immers ook leuke perioden in die tien jaar. Wellicht komt er ooit nog een tweede boek, dat zou ik absoluut willen, maar nu eerst: rust pakken.'

Benieuwd geworden? Tara's boek Gehecht is voor 20,99 te bestellen via haar eigen website.