Dat vóél ik gewoon: kun je echt blind vertrouwen op onderbuikgevoel?

Wel of niet werk aannemen dat ik niet enorm leuk vind, maar dat wel goed betaalt? Wel of niet eindelijk eens die gezonde overnight oats maken waar iedereen maar over door- en dóórgaat of gewoon een tosti klappen omdat kaas bestaat en het leven te kort is? Wel of niet de huisartsenpost bellen vanwege een kind met rode vlekjes die waarschijnlijk onschuldig zijn, maar misschien ook wel niet, maar misschien ook wel, maar misschien ook niet?!

Lees ook: Chantal Janzen: 'Ik voer vroeger niet vaak op mijn onderbuikgevoel'

Volg je gevoel. Vertrouw op je intuïtie. Doe wat je hart je ingeeft. Echt, ik heb het in mijn leven vaak als advies gekregen en heb het altijd weinig behulpzaam gevonden. Want het zal vast aan mij liggen, maar mijn gevoel zegt zoveel. Als ik continu zou moeten luisteren, dan kwam ik in het leven niet echt verder. Toch vraag me steeds vaker af of ik mezelf hiermee niet ernstig tekort doe. Want van alle kanten hoor je: goed naar je intuïtie kunnen luisteren is een nastrevenswaardige kwaliteit. Wie erin zegt uit te blinken, wordt erom bewonderd en wie het niet zegt te kunnen, wil het graag leren.

Op je gevoelJe hoeft maar een app te openen, een tijdje rond te scrollen en de verheerlijking van intuïtie wasemt je tegemoet. En niet alleen op de socials is het 'volg je gevoel' en 'trust your gut'. Ook in managementboeken, Ted-Talks en interviews met kunstenaars, ondernemers en leiders in de politiek en het bedrijfsleven wordt intuïtie regelmatig opgevoerd als dé feilloze menselijke raadgever. Maar, ik vraag me dan af: wat is intuïtie nou eigenlijk? Bestaat er echt zoiets als een 'diep innerlijk weten'? En zo ja, moeten we daar dan blind op vertrouwen? Want luisteren naar je eigen innerlijke stem klinkt leuk, maar is het niet gewoon een mooie manier om je eigen beslissingen – hoe ongeïnformeerd en willekeurig ook – nét even wat meer gewicht te geven? En: is het afwijzen van alles wat 'niet goed voelt' niet een hele gemakkelijke manier om je eigen horizon nooit te hoeven verbreden, je eigen keuzes nooit te hoeven bevragen en nooit iets te hoeven doen waar je eh... niet zo'n zin in hebt? Als ik naar mijn gevoel zou luisteren, dan zou er vooral veel op de bank gelegen worden met een eindeloze supply aan chocola.

Slim doenVolgens mindfulness coach en trainer Marc van Heyningen is het allereerst belangrijk om onderscheid te maken tussen intuïtie en gevoel. 'Het luisteren naar je intuïtie is iets anders dan je blind laten leiden door emoties. In veel gevallen is het juist heel nuttig dat we in staat zijn om onze gevoelens met onze ratio te duiden, temperen en te relativeren.' Om even bij mijn eigen voorbeeld te blijven: het kan dus best een keer goed zijn om te luisteren en je werk te laten voor wat het is en op de bank te blijven liggen met wijn en een regenboogpakket aan Tony Chocolonely. Maar als je dat continu zou doen omdat dat nu  eenmaal is wat 'je gevoel' je ingeeft, is dat wellicht niet zo verstandig. Misschien heb je wel eens van deze quote gehoord: Never reply when you are angry. Never make promises when you are happy. Never make decisions when you are sad. Dit vat volgens Van Heyningen goed samen dat emoties ons lang niet altijd de juiste kant op wijzen.

Ook is het belangrijk om onderscheid te maken tussen intuïtie en instinct: 'Ons instinct bestaat uit automatische reacties om te kunnen overleven, zoals vechten, vluchten of bevriezen. Als er iets gebeurt waarbij we snel moeten reageren, doen we dit vaak instinctief. We springen weg als er opeens een auto op ons af komt, schrikken op als we een hard geluid horen en knipperen met onze ogen als een voorwerp onverwacht dicht bij ons gezicht komt.' Instinct is reuze handig in noodsituaties, maar het heeft dus weinig oog voor wat goed voor ons is op de lange termijn.

Lees ook: Pandemie of niet, dit is waarom we moeten dansen als nooit tevoren

Betrouwbaar instrumentWaar ons instinct vooral draait om overleven, kun je intuïtie volgens Van Heyningen zien als een soort innerlijk kompas dat al je ervaringen, herinneringen, emoties en gedachten opslaat en die kennis gebruikt om je via subtiele signalen de juiste richting op te sturen. Volgens hem wordt het door sommige mensen nog steeds als een beetje een 'zweverig' begrip gezien (oké, guilty as charged), terwijl het in feite een heel betrouwbaar instrument is. En tja als hij dat nou alleen zelf zou zeggen, maar de wetenschap geeft hem gelijk.

Benieuwd naar hoe je optimaal gebruik kan maken van je intuïtie? Het hele artikel vind je in &C's maartnummer 'Ik wist het' dat nu in de winkels ligt. Of bestel 'm in &C Webshop.