Tatjana Almuli is klaar met leugens over dik zijn: 'Mensen denken meteen dat je lui, dom en ongedisciplineerd bent'

Eerder schreef de 32-jarige Tatjana al het boek Knap voor een dik meisje, dat in 2019 verscheen. In dit debuut vertelt ze hoe het is om al haar hele leven lang dik te zijn, ook al doet ze afvalpoging na afvalpoging, en dus al haar hele leven ongevraagd commentaar op haar lijf te krijgen. Na jaren komt ze erachter dat ze een gendefect heeft dat zorgt voor een grotere eetlust en slechtere verbranding. Dat verklaart een hoop, maar verandert niets aan de bestaande vooroordelen.

Wat doet dat met een kind, die continue bemoeienissen en oordelen? Tatjana: 'Dat heeft ervoor gezorgd dat ik me heel lang, en eigenlijk nog steeds wel eens, mislukt heb gevoeld. Als je als vijfjarig kind van je klasgenootjes vragen krijgt over 'waarom je niet zo hard kan rennen als zij' of de schooldokter zegt 'dat je nu echt té dik bent en moet veranderen', dan merk je al snel dat er een norm is waar je blijkbaar niet aan voldoet. Naarmate ik ouder werd ging ik dat aan alles koppelen. Pas als ik af zou vallen, zou ik ertoe doen. Pas dan zou ik succesvol worden, leuk werk krijgen, een fijne relatie krijgen en gelukkig worden.' Lees ook: Silvia maakt mijlpaalkaarten voor kankerpatiënten: 'Na 1,5 jaar aan behandelingen wilde ik iets tastbaars' Dat bleek niet het geval, of wel? 'Nee. In 2014 deed ik mee aan Obese en lukte het me eindelijk om af te vallen. Op een hele snelle en eigenlijk helemaal niet gezonde manier viel ik 60 kilo af. Maar gelukkig en gezonder voelde ik me niet, ik werd vooral steeds obsessiever. Pas toen realiseerde ik me dat hoe je er ook uitziet, het het belangrijkste is dat je blij met jezelf leert te zijn. Langzaamaan ben ik mezelf meer gaan accepteren en ben ik het leven gaan leiden dat ik altijd al had gewild. En dat je overigens prima kan leiden als dik persoon.' Toch blijf je je altijd moeten verantwoorden. Word je daar niet doodmoe van? 'Jawel, daarom heb ik er ook wel even over na moeten denken of ik het gezicht van deze serie - die ik overigens natuurlijk niet alleen maak, maar met een team vol hele bevlogen mensen - wilde worden. Als je als dik persoon in de media verschijnt, krijg je te maken met een heleboel meningen van mensen die vooral aan hun eigen waarheid vast willen houden. Het is confronterend om te zien hoeveel vooroordelen er nog steeds zijn. Dikke mensen worden automatisch lui en ongedisciplineerd gevonden, er wordt gedacht dat we nooit sporten en alleen maar fastfood eten en er wordt vanuit gegaan dat we dom zijn. Zo heb ik regelmatig verbaasde reacties gekregen als ik vertelde dat ik naar de universiteit ben gegaan. Die hardnekkige stigma's lijken er bijna voor te zorgen dat dikke mensen geen bestaansrecht hebben, terwijl iedereen dat natuurlijk verdient. De complexiteit van dik zijn wordt niet erkend, en daar hopen we met deze serie verandering in te brengen.' Wat kunnen we van Dikke vette leugens verwachten? 'Het wordt een positieve serie. We gaan niet met vingertjes wijzen, maar behandelen juist met een positieve toon en zelfs humor verschillende thema's rondom dik zijn. Dat kan gaan over uitsluiting in de zorg of op de arbeidsmarkt, maar ook over de kledingindustrie of daten. De serie duurt twaalf weken en elke week gaan we in op één thema, wat we doen aan de hand van persoonlijke verhalen, mijn eigen ervaringen, gesprekken met (ervarings)deskundigen, tips en sketches. Er komt van alles voorbij.' De serie is te zien op TikTok. Waarom TikTok? 'Het was heel lang Instagram, maar nu is TikTok hét medium voor de jongere doelgroep. Bovendien heeft het een informatief karakter: het is een fijne manier van informatie krijgen of geven. Jonge mensen, onze doelgroep is vanaf vijftien jaar, kijkt sneller een 'uitlegvideo' op TikTok dan dat ze een boek of uitgebreid artikel lezen. Zo'n TikTok duurt maar maximaal drie minuten. Ik moest daar wel even aan wennen, dat snelle, want ik ben gewend te schrijven en veel woorden te hebben. Ik had eerst niet eens TikTok, haha, maar de regisseur Marlijn (Aarts, red.) wist er gelukkig al veel vanaf. Naast de meerdere TikToks per week verschijnt er trouwens ook elke week een uitgebreider studio-interview met een expert of ervaringsdeskundige op NPO3-website. Denk aan actrice Sarah Janneh, eigenaar van het inclusieve kledingmerk Lotte van Eijk, cultuurjournalist Marco Dreijer of internist Liesbeth van Rossum. En voor de oudere generatie die niet op TikTok zit worden er ook nog artikelen gepubliceerd. Het is echt een soort 360 graden-achtige productie om een zo breed mogelijk publiek aan te spreken. Het is tenslotte voor iedereen interessant.' Lees ook: Louise ging na 50 jaar in transitie: 'Ik was bang voor wie er aan het einde van het traject stond' Wat is er volgens jou, naast meer zichtbaarheid door series als deze, nodig om de leugens de wereld uit te helpen? 'Zichtbaarheid is inderdaad belangrijk bij het normaliseren van dik zijn, het gesprek erover openen en ervoor zorgen dat mensen zich minder alleen voelen, maar daar moet natuurlijk wel actie uit voortvloeien. Dingen als discriminatie op de arbeidsmarkt of in de zorg, waar dikke mensen met klachten vaak worden weggestuurd 'omdat ze eerst moeten afvallen', dat gaat letterlijk over leven en dood. Ik denk dat we, als je bijvoorbeeld naar de zorg kijkt, een meer multidisciplinaire aanpak nodig hebben. Dokter Liesbeth van Rossum zet zich daar al jaren voor in door nascholingscursussen aan haar collega's te geven om verder te kijken dan 'ga maar worteltjes eten en kom dan terug'. Dus ja, het begint met praten, maar het gaat om wat voor acties we daar vervolgens aan verbinden. Laten we hopen dat deze serie daarin een goede stap is.'