Esmeralda vluchtte voor haar gewelddadige partner: 'Ik dacht altijd: als ik word geslagen ben ik gelijk weg'

Blijf Groep - de grootste organisatie in de strijd tegen huiselijk geweld in Nederland - bestaat vijftig jaar. Sinds de oprichting van de eerste Blijf van m'n Lijf-huizen in 1974 is er veel veranderd in de manier waarop we samen werken aan het doorbreken van geweld. Esmeralda van Hassel woonde een jaar lang met haar kinderen in een Blijf van m'n Lijf-huis. Zij stapte vier jaar geleden uit een gewelddadige relatie.

Ben je zelf slachtoffer van huiselijk geweld, of vermoed je dat iemand anders slachtoffer is? Neem dan (gratis en 24/7) contact op met Veilig Thuis, via veiligthuis.nl, ikvermoedhuiselijkgeweld.nl of door 0800-2000 te bellen. Slachtoffers van seksueel geweld kunnen de hulplijn bellen op 0900 - 9999 001.

Lees ook: Merel (19) was jarenlang verslaafd aan GHB en crack: 'Ik deed het deels uit rebelsheid, maar ook vanwege het euforische gevoel'

Esmeralda (46): 'Mijn ex leerde ik kennen toen ik een jaar of dertien was. We zaten destijds op dezelfde middelbare school en kregen een paar jaar later een relatie. Een jaar lang waren we samen tot hij werd uitgehuwelijkt. Mijn eerste liefde werd plotseling uit mijn leven gerukt. Natuurlijk was ik verdrietig, maar ik ging op den duur wel verder met mijn leven. Ik trouwde en kreeg twee kinderen, maar mijn 'grote liefde' bleef in mijn hoofd zitten.

Vijftien jaar later kwamen we elkaar per toeval tegen. We waren allebei alleen en kregen opnieuw een relatie. Ik was tot over mijn oren verliefd en dacht nog: hoe romantisch, zo'n oude liefde roest niet-verhaal. De eerste paar jaar ging het goed tussen ons. We hadden allebei kinderen uit een andere relatie en zagen elkaar vooral in de weekenden. Toen hij eenmaal bij mij introk veranderde hij. Dat was het moment dat ik hem pas écht goed leerde kennen.'

Mentaal en fysiek geweld 'Mijn ex kon bijvoorbeeld enorm last hebben van woede-uitbarstingen. Een rode vlag, maar ergens begreep ik zijn frustraties wel. We hebben allebei een moeilijke jeugd gehad, dus het voelde daardoor alsof we lotgenoten waren. Op een gegeven moment merkte ik dat hij zijn uitbarstingen steeds vaker op mij richtte. Hij zei dan de meest denigrerende dingen. Zo schreeuwde hij tijdens een van onze eerste ruzies dat hij 'voor een hoer meer respect had dan voor mij'. Natuurlijk schrok ik me kapot: hoe kun je dat nou zeggen tegen degene van wie je houdt? Mijn ex bood al snel zijn excuus aan en drukte me op het hart dat ik hem niet serieus moest nemen als hij boos was. Helaas is het niet bij die ene keer gebleven. Hij begon me vaker te vernederen, bedreigen en op een gegeven moment werd hij ook fysiek.

De eerste keer dat hij mij sloeg, dacht ik niet gelijk aan weggaan. Dat had ik niet verwacht van mezelf. Als ik verhalen hoorde van vrouwen die werden geslagen, dacht ik altijd: als mij dat overkomt, ga ik er vandoor. Daarnaast bood mijn ex direct zijn excuses aan. Hij zou het nooit meer doen en deed me zelfs een gouden ring cadeau. Ik geloofde hem, zeker omdat het de eerste keer was in zoveel jaar tijd. En daarbij: hij was toch de ware? Mijn grote liefde?

Lees ook: Fleurs beide kinderen kregen kanker: 'Cees was officieel genezen, Anne werd twee dagen later opgenomen'

Toch bleef het geweld doorgaan. Mijn ex dreigde regelmatig met klappen en we kwamen al snel terecht in een vicieuze cirkel: hij bedreigde me, sloeg me en deed er vervolgens alles aan om het goed te maken. Dan kocht hij cadeautjes voor de kinderen, gingen we met z'n allen naar het strand of nam hij me mee uiteten. Mijn familie en vrienden sprak ik weinig, mijn ex had me compleet geïsoleerd. Mijn twee kinderen raakte hij gelukkig nooit aan, maar helaas hoorde ik achteraf wel dat ze veel hebben meegekregen van het geweld. Terwijl ik dacht dat ze sliepen, stonden zij bovenaan de trap te luisteren. Dat idee raakt me nog steeds.'

Blijf van m'n Lijf-huis. 'We hebben uiteindelijk tien jaar lang een relatie gehad waarvan de mishandelingen drie jaar hebben geduurd. Natuurlijk waren er ook momenten dat ik dacht aan uit elkaar gaan. Sterker nog: ik heb hem regelmatig de deur gewezen, maar hij weigerde om te vertrekken. Iemand je huis uitzetten is zo makkelijk nog niet. Uiteindelijk knapte er iets in mij toen ik in verwachting van hem raakte en hij dreigde dat ik het kind moest laten weghalen. Op een dag heb ik de sloten van mijn huis laten veranderen, een melding gemaakt bij de politie en via Blijf Groep een AWARE-knop gekregen. Dit is een draagbaar alarmsysteem waarmee je met één druk op de knop de politie kan waarschuwen. Hij bleef weg en ik bracht in mijn eentje ons kind ter wereld.

Toch begon er na een tijdje iets aan me te knagen. Hij was wel de vader van mijn kind. Ik kon me niet voorstellen dat hij zijn eigen dochter niet wilde zien. Ik nam contact met hem op en bleek gelijk te hebben. Hij wilde meehelpen in de opvoeding en beloofde me gouden bergen. Hij smeekte me om een kans. Met goede hoop ging ik terug, maar al snel waren we weer terug bij af.

Wat mijn redding is geweest, is dat ik contact hield met een maatschappelijk werker van Blijf Groep. De Aware-knop had ik ingeleverd, maar ik bleef wel vertellen wat er gebeurde thuis. De laatste twee weken voor mijn vertrek mailde ik iedere avond naar de maatschappelijk werker hoe mijn dag was geweest, zodat zij een inschatting kon maken van mijn veiligheid. Haar mailtjes archiveerde ik zorgvuldig onder spam, zodat mijn ex het niet zag als hij mijn telefoon controleerde. Toen mijn ex mij met de dood begon te dreigen en de jongste had geslagen, zette ik alles op alles om te vluchten. Op de school van mijn oudste dochter heb ik haar mentor in vertrouwen genomen. Samen hebben we ervoor gezorgd dat de school een melding deed bij Veilig Thuis in de hoop dat er sneller een bed beschikbaar was in een Blijf van m'n Lijf-huis.

180 graden gedraaid De volgende dag was er een noodbed beschikbaar, maar ik kon niet zomaar met ons kind de deur uitlopen. Dat tolereerde mijn ex niet. Ik heb gewacht tot hij in slaap viel en ben daarna naar de opvang gevlucht. In het begin was het spannend, maar het was heel prettig daar. Het was zo fijn om in contact te komen met vrouwen die een soortgelijke situatie hebben meegemaakt. Toen ik er zelf middenin zat, dacht ik altijd dat ik de enige was.

Dag één in de opvang versus dag twee in de opvang

Met mijn twee dochters heb ik een jaar lang in het Blijf van m'n Lijf-huis. gewoond. In het begin liet mijn ex mij niet met rust. Hij stalkte me via de mail en telefoon, stond nog net niet voor de deur van de opvang en probeerde mij in de gaten te houden met een verrekijker. Het is gestopt toen ik aangifte deed wegens stalking en een ander nummer en een ander e-mailadres aannam. Aan de opvang had ik ook veel steun, omdat zij nauw contact hebben met de politie.

Inmiddels ben ik vrij en kan ik doen wat ik wil. Ik werk als ervaringsdeskundige en help anderen die te maken hebben met huiselijk geweld en/of kindermishandeling. Mijn leven is 180 graden gedraaid: van een vrouw die geïsoleerd thuiszat en alleen nog de deur uitkwam om boodschappen te doen, ben ik een vrouw geworden die geniet van haar leven. Vrouwen die hetzelfde doormaken wil ik op het hart drukken om iemand in vertrouwen te nemen. Hoe spannend het ook is, dat is de eerste stap. Dit kan iemand zijn van Veilig Thuis of de huisarts, maar bijvoorbeeld ook de mentor van je kind. Ik zeg altijd: als ik het kan dan kan jij het ook.'

Om de slachtoffers van huiselijk geweld in de stad Amsterdam en de belangrijke werkzaamheden van Blijf Groep 'een gezicht' te geven, organiseert Blijf Groep van 5 september tot en met eind september de gratis tentoonstelling '50 jaar Blijf van m’n Lijf - Een halve eeuw van activisme, veiligheid en empowerment' en de foto-expositie '(On)belicht' in de Hallen in Amsterdam.